Kiedy następuje przedawnienie mandatu?

Ukaranie mandatem może przydarzyć się nawet najlepszemu kierowcy. Są one wystawiane za nieprzestrzeganie przepisów. Dowiedz się, czy ulegają one przedawnieniu oraz co grozi za jego niezapłacenie w określonym terminie. Przekonaj się także, w jaki sposób odwołać się od niesłusznie wystawionego mandatu.

• Wystawienie mandatu — co warto wiedzieć na ten temat?
• Po jakim czasie może być wystawiony mandat?
• Rodzaje mandatów w Polsce
• Ile czasu jest na zapłacenie mandatu?
• Niezapłacenie mandatu — z czym się to wiąże?
• Mandat a przedawnienie — po jakim czasie następuje?
• Nieprzyjęcie mandatu — co warto wiedzieć?
• Czy można odwołać się od nałożonego mandatu?

Wystawienie mandatu — co warto wiedzieć na ten temat?

Mandat jest wystawiany przez uprawnionego do tego funkcjonariusza, gdy złapie on sprawcę na gorącym uczynku lub bezpośrednio po dokonaniu wykroczenia. Może on zostać nałożony także z opóźnieniem, jeśli popełnienie wykroczenia zostało potwierdzone za pomocą urządzenia rejestrującego lub przyrządu kontrolno-pomiarowego. Oznacza to, że jeśli np. przejechałeś na czerwonym świetle lub przekroczyłeś dopuszczalną prędkość, a nie zostałeś od razu złapany przez funkcjonariusza, to i tak możesz po pewnym czasie otrzymać mandat.

Po jakim czasie może być wystawiony mandat?

Zgodnie z przepisami prawa nałożenie kary w formie mandatu nie może nastąpić później niż po upływie 60 dni od momentu wykrycia sprawcy. W przypadku urządzeń rejestrujących popełnienie wykroczenia czas ten wynosi 18 dni. Najczęściej jednak są one wystawiane zdecydowanie wcześniej.

Rodzaje mandatów w Polsce

W Polsce wyróżnia się 3 rodzaje mandatów:

• kredytowany — wystawiany za potwierdzeniem odbioru. Musi zawierać pouczenie o obowiązku zapłaty w określonym terminie oraz wskazywać skutki niewywiązania się z tego obowiązku. Znajduje się na nim także numer rachunku bankowego, na który należy uiścić określoną kwotę;
• gotówkowy — który trzeba zapłacić od razu bezpośrednio u funkcjonariusza, który go wystawił. Stosuje się go w przypadku osób przebywających tymczasowo w Polsce lub niemających miejsca stałego pobytu/zamieszkania na terenie kraju;
• zaoczny — nakładany, gdy zostało popełnione wykroczenie, ale nie udało się zastać sprawcy, aby wręczyć mu mandat. Aby można było go nałożyć, musi być pewność co do osoby, która złamała przepisy. Doręcza się go sprawcy lub pozostawia w miejscu, w którym może go niezwłocznie odebrać.

Zdecydowanie najczęściej nakładanym mandatem na kierowców nieprzestrzegających przepisów ruchu drogowego jest wariant kredytowany. Otrzymują go osoby, które np. przekroczyły dozwoloną prędkość i zostały na tym złapane przez funkcjonariusza prowadzącego pomiar z wykorzystaniem radaru. Mandatem zaocznym można zostać ukaranym np. za nieprawidłowe parkowanie.

Ile czasu jest na zapłacenie mandatu?

To, ile czasu na zapłacenie mandatu za prędkość i inne wykroczenia ma ukarany kierowca, zależy od rodzaju nałożonej grzywny. Jak już wiesz, w przypadku wariantu gotówkowego musisz to zrobić od razu bezpośrednio o funkcjonariusza przeprowadzającego kontrolę. Takie sytuacje dotyczą jednak wyłącznie osób przebywających czasowo na terytorium RP oraz tych, które nie mają stałego miejsca zamieszkania lub pobytu.

Ile dni na zapłacenie mandatu kredytowanego przewidują przepisy prawa? Zgodnie z nimi należy to zrobić w ciągu 7 dni od momentu jego przyjęcia. Na mandacie powinno znajdować się pouczenie informujące o obowiązku jego zapłaty w tym terminie.

Zastanawiasz się, ile czasu na zapłacenie mandatu zaocznego ma ukarany nim kierowca? Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa jest to 14 dni. Termin ten liczy się dwojako – jeśli:

• został wystawiony w taki sposób, że sprawca mógł go niezwłocznie odebrać, to czas ten liczy się od chwili wystawienia mandatu,
• został doręczony, termin ten liczy się od dnia jego odbioru.

W każdym przypadku musi znaleźć się na nim informacja, czym skutkuje niezapłacenie mandatu w określonym terminie.

Niezapłacenie mandatu — z czym się to wiąże?

Wielu kierowców zadaje sobie pytanie — co, jeśli zapłacę mandat po terminie? Może to się wiązać z poważnymi konsekwencjami. Jeśli sytuacja dotyczy wariantu kredytowanego, to kierowcy niewywiązującego się z obowiązku uiszczenia grzywny, grozi postępowanie egzekucyjne. W przypadku mandatu zaocznego policja ma prawo wnieść sprawę do sądu i tym samym rozpocząć postępowanie sądowe. Jeśli więc zapomniałeś zapłacić swój mandat w wyniku przeoczenia, to najlepiej zrób to jak najszybciej, aby uniknąć poważniejszych problemów.

W przypadku nieopłaconego mandatu Urząd Skarbowy może zająć część wynagrodzenia lub pobrać nadpłatę podatku. Jeśli sprawa trafi do sądu, to grozi to grzywną oraz kosztami dodatkowymi. W ostateczności stosowana jest kara ograniczenia wolności wobec osób, które konsekwentnie unikają płacenia mandatu.

Mandat a przedawnienie — po jakim czasie następuje?

Osoba ukarana mandatem może zostać skutecznie pociągnięta do odpowiedzialności i zapłaty grzywny do momentu, gdy nie ulegnie on przedawnieniu. Wszelkie kwestie z tym związane są regulowane przepisami kodeksu wykroczeń.

Aby wiedzieć, po jakim czasie przedawnia się mandat, należy przede wszystkim zrozumieć, kiedy ulega on uprawomocnieniu. W przypadku kredytowanego dzieje się tak w momencie jego przyjęcia, czyli pokwitowania. Jak już wiesz, na jego zapłacenie ukarany ma 7 dni. Jeśli tego nie zrobi, zostanie przeciwko niemu wszczęte postępowanie egzekucyjne, a właściwy organ ma prawo dochodzić należności przez 3 lata od chwili jego przyjęcia. Oznacza to, że przedawnienie mandatu kredytowanego następuje po tym właśnie okresie. Po 3 latach organ, który go wystawił, nie może już dochodzić należności.

Mandat zaoczny jest prawomocny dopiero w momencie jego opłacenia. Jeśli sprawca wykroczenia tego nie zrobi, sprawa trafi do sądu. Kiedy przedawnia się mandat zaoczny? Organ, który go wystawił, ma rok na złożenie wniosku do sądu. Jeśli zostanie wszczęte postępowanie, to karalność ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu.

Pamiętaj! Taka sama sytuacja dotyczy nieprzyjęcia mandatu kredytowanego. Policja również ma rok na to, aby złożyć do sądu wniosek o rozpoczęcie postępowania.

W przypadku mandatu gotówkowego nie występuje przedawnienie, gdyż jest on opłacany tuż po nałożeniu kary.

Nieprzyjęcie mandatu — co warto wiedzieć?

Kierowca ma prawo nie przyjąć mandatu. W takim przypadku jednak nie oznacza to automatycznego anulowania kary. Policja ma bowiem prawo wystąpić do sądu o ukaranie sprawcy. Przeprowadzane jest wtedy postępowanie, które ma na celu weryfikację, czy konkretny kierowca rzeczywiście złamał przepisy i dopuścił się wykroczenia. Musi przedstawić on solidne dowody na to, że jego zachowanie było zgodne z prawem i nie powinien zostać ukarany.

Jeśli jednak sąd uzna, że mandat był nałożony słusznie, to nie tylko zobowiąże go do zapłaty grzywny, ale i pokrycia wszelkich kosztów sądowych. Mogą być one zdecydowanie wyższe niż sam mandat, dlatego warto zastanowić się, czy nieprzyjęcie kary jest zawsze zasadnym rozwiązaniem.

Czy można odwołać się od nałożonego mandatu?

Może zdarzyć się, że w wyniku silnych emocji zdecydujesz się przyjąć mandat, jednak po pewnym czasie stwierdzisz, że jego nałożenie było bezzasadne. Jeśli uważasz, że grzywna została nałożona niesłusznie, możesz złożyć do sądu stosowny wniosek o odwołanie się od mandatu. Z tego rozwiązania może skorzystać:

• osoba ukarana mandatem, która jest pewna, że stało się to bezpodstawnie,
• rodzic lub opiekun prawny małoletniego, który ma mniej niż 17 lat,
• przedstawiciel ustawowy lub kurator osoby ubezwłasnowolnionej, która została ukarana mandatem.

Zastanawiasz się, w jakich sytuacjach możesz odwołać się od nałożonego mandatu? Skorzystaj z tej opcji, jeśli:

• działanie, za które została nałożona kara, nie było wykroczeniem,
• działanie, za które została nałożona kara, było obroną konieczną lub obroną dobra chronionego prawem (jeśli nie można było inaczej postąpić),
• działanie, za które został nałożony mandat, może być wyłącznie karane przez sąd,
• działanie, za które została nałożona kara, było wynikiem choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innym zakłóceniem czynności psychicznych.

Ile czasu masz na złożenie odwołania od mandatu? Musisz to zrobić w ciągu 7 dni od jego uprawomocnienia. W przypadku mandatów kredytowych czas ten biegnie więc od momentu przyjęcia kary.

Odwołanie od mandatu — jak powinno wyglądać?

Jeśli wiesz, że mandat został na Ciebie nałożony niesłusznie i chcesz się od niego odwołać, musisz złożyć stosowny wniosek. Nie ma jednego obowiązującego wzoru, dlatego możesz go sporządzić samodzielnie. Pamiętaj o tym, aby zawrzeć w nim swoje dane (imię, nazwisko, adres, numer PESEL) oraz serię i numer mandatu. Opisz także dokładnie okoliczności jego wystawienia oraz zawrzyj uzasadnienie, dlaczego nie powinieneś go otrzymać. Im więcej szczegółów oraz trafnych argumentów podasz, tym większa szansa na uniknięcie kary.

Wniosek złóż do sądu rejonowego właściwego dla obszaru, na którym został wystawiony mandat. Sąd go rozpatrzy i wyznaczy termin posiedzenia. Jeśli decyzja będzie pozytywna, mandat zostanie uchylony, a zapłacona grzywna zwrócona (jeśli zapłaciłeś ją przed rozpatrzeniem wniosku). Jeżeli jednak sąd uzna, że zostałeś słusznie ukarany, będziesz musiał pokryć nie tylko grzywnę, ale i koszty sądowe.

Wystawianie mandatów ma na celu zmobilizować kierowców do przestrzegania przepisów drogowych. Mają oni prawo odmówić ich przyjęcia, a wtedy sprawa jest kierowana do sądu, który musi ją rozpatrzyć. Termin zapłaty mandatu to 7 dni w przypadku kredytowanego i 14 dla zaocznego. W przypadku pierwszego z nich przedawnienie następuje po upływie 3 lat, a drugiego — po 2 latach od chwili wszczęcia postępowania sądowego.